Wereldwijd wordt er in 2030 maar liefst 650 gigawattpiek aan zonnepanelen geïnstalleerd. Dat meldt het internationaal energieagentschap IEA in de nieuwste editie van de World Energy Outlook.
De wereldwijde energiecrisis veroorzaakt door de Russische invasie van Oekraïne zorgt volgens de onderzoekers van het IEA voor ingrijpende veranderingen die de overgang naar een duurzamer energiesysteem versnellen.
Onhoudbaarheid
‘De huidige energiecrisis zorgt voor een schok van ongekende omvang en complexiteit’, schrijven de IEA-onderzoekers in de outlook. ‘Deze crisis herinnert ons aan de kwetsbaarheid en onhoudbaarheid van het huidige wereldwijde energiesysteem.’
Naast maatregelen op korte termijn om consumenten te beschermen tegen de gevolgen van de crisis, nemen regeringen wereldwijd nu ook maatregelen voor de langere termijn, constateert het IEA. Sommige proberen de olie- en gasvoorraden te vergroten of te diversifiëren, en vele willen structurele veranderingen versnellen.
Stated Policies Scenario
Het IEA hanteert in zijn rapportage ook dit jaar 3 scenario’s. De onderzoekers hebben in het scenario van het aangekondigde beleid – het Stated Policies Scenario (STEPS) – becijferd dat de wereldwijde investeringen in schone energie oplopen naar meer dan 2 biljoen Amerikaanse dollar per jaar in 2030. Dat is een stijging van 50 procent. In dit scenario daalt het kolenverbruik de komende jaren, terwijl het aardgasverbruik aan het einde van dit decennium piekt. De stijgende verkoop van elektrische voertuigen zorgt er in dit scenario voor dat de vraag naar olie halverwege de jaren ’30 afvlakt.
De huidige groeipercentages bij de uitrol van zonnepanelen, windmolens, elektrische voertuigen en batterijen zouden – als ze worden volgehouden – leiden tot een veel snellere transformatie dan voorspeld in het Stated Policies Scenario. Als alle aangekondigde productie-uitbreidingsplannen voor zonnepanelen daadwerkelijk door zouden gaan, zou de productiecapaciteit de inzetniveaus in het Stated Policies Scenario in 2030 met ongeveer 75 procent overschrijden. In het geval van elektrolysers voor waterstofproductie ligt de potentiële overcapaciteit van alle aangekondigde projecten rond de 50 procent.
Net Zero Scenario
Terwijl de investeringen in schone energie tegen 2030 boven de 2 biljoen Amerikaanse dollar per jaar stijgen in het Stated Policies Scenario, zouden ze boven de 4 biljoen Amerikaanse dollar per jaar moeten liggen in het scenario voor netto 0-emissies tegen 2050; het Net Zero Scenario (NZS). Het derde scenario – dat van de aangekondigde toezeggingen, het Announced Pledges Scenario (APS) – schetst een pad waarin de tot nu toe door overheden aangekondigde netto 0-emissietoezeggingen tijdig en volledig worden uitgevoerd.
‘De economische argumenten voor kostenconcurrerende en betaalbare, schone technologieën zijn nu sterker dan ooit’, stelt Fatih Birol, uitvoerend directeur van het IEA. ‘Het is essentieel om iedereen aan boord te krijgen, vooral in een tijd waarin geopolitieke breuken op het gebied van energie en klimaat des te zichtbaarder zijn. De reis naar een veiliger en duurzamer energiesysteem verloopt misschien niet soepel, maar deze crisis maakt glashelder waarom we door moeten gaan. De Russische export van fossiele brandstoffen keert nooit terug naar het niveau van 2021; in geen enkel van onze scenario’s. Het aandeel van Rusland in internationaal verhandelde energie, dat in 2021 bijna 20 procent bedroeg, daalt tot 13 procent in 2030 volgens het Stated Policies Scenario.’
Sterk geconcentreerde toeleveringsketens
‘Te midden van de grote veranderingen die plaatsvinden, is een nieuw paradigma voor energiezekerheid nodig om betrouwbaarheid en betaalbaarheid te garanderen en tegelijkertijd de uitstoot te verminderen’, vervolgt Birol. ‘Terwijl de wereld de huidige energiecrisis de komende jaren achter zich laat, moet ze nieuwe kwetsbaarheden vermijden die het gevolg zijn van hoge en volatiele kritieke mineraalprijzen of sterk geconcentreerde toeleveringsketens voor schone energie.’
