Met de aanpassing van de EPBD-richtlijn moeten bovendien alle nieuwe gebouwen vanaf 2030 volledig emissievrij zijn. Nieuwe gebouwen die worden gebruikt door of eigendom zijn van overheidsinstanties moeten dat al vanaf 2028 zijn.
Warmtepomp
Verder zullen de EU-lidstaten maatregelen moeten nemen om het gemiddelde primaire energieverbruik van woningen uiterlijk in 2030 met ten minste 16 procent te laten dalen en in 2035 met minimaal 20 tot 22 procent. Volgens de nieuwe richtlijn moeten de EU-landen op zijn laatst in 2030 de 16 procent minst energie-efficiënte gebouwen renoveren die niet voor bewoning bestemd zijn. Uiterlijk in 2033 moet dit worden uitgebreid naar de 26 procent van de slechtst presterende gebouwen.
Daarbij is er ook een Europees einddoel om verwarmingsketels op fossiele brandstoffen uiterlijk in 2040 volledig af te schaffen. Subsidies voor ‘standalone’ verwarmingsketels op fossiele brandstoffen worden vanaf 2025 verboden. Daarbij blijft financiële stimulering mogelijk voor hybride verwarmingssystemen, zoals systemen waarbij een ketel wordt gecombineerd met een warmtepomp of een zonne-energiesysteem.
De Energy Performance of Buildings Directive in het kort
Met de Europese richtlijn Energieprestatie voor gebouwen – oftewel de Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) – wil de Europese Unie de energie-efficiëntie van gebouwen verbeteren en het energieverbruik laten dalen. De vorige versie van de EPBD – de EPBD III – dateert van de zomer van 2018. De richtlijn is zowel door België als Nederland voor de verplichte deadline van 10 maart 2020 geïmplementeerd in de nationale wet- en regelgeving. De herziening van de EPBD-richtlijn werd eind 2021 voorgesteld door de Europese Commissie. De Europese energieministers bereikten in oktober 2022 in de Raad van de Europese Unie een akkoord waar het Europees Parlement in maart 2023 mee instemde met 343 stemmen voor, 216 tegenstemmen en 78 onthoudingen.. Afgelopen december bereikte het Europees Parlement een akkoord met de Raad van de Europese Unie – waarin de 27 lidstaten vertegenwoordigd zijn – en over dat akkoord is nu gestemd. De richtlijn werd door het Europees Parlement met 370 stemmen voor, 199 stemmen tegen en 46 onthoudingen aangenomen. De Raad van de Europese Unie moet de tekst van de herziene richtlijn nu ook formeel goedkeuren waarna deze in werking zal treden. |
Zonneklaar
Daarnaast moeten de lidstaten zonnepanelen voor de daken van gebouwen geleidelijk steeds verder verplichten. Zo is in de tekst van de herziene EPBD-richtlijn de volgende passage opgenomen: ‘Om de kosteneffectieve installatie van zonne-energietechnologieën in een later stadium mogelijk te maken, moeten alle nieuwe gebouwen “zonneklaar” (red. “solar ready”) zijn, dat wil zeggen ontworpen om het potentieel voor het opwekken van zonne-energie te optimaliseren op basis van de zonnestraling op de locatie, zodat zonne-energietechnologieën zonder dure structurele ingrepen kunnen worden geïnstalleerd.’
Dit betekent dat de lidstaten ervoor moeten zorgen dat de gebouwen geschikt zijn voor de installatie van zonnepanelen of zonnecollectoren met een zonneboiler.
Verplichting zonnepanelen
Bovendien wordt artikel 10 van de herziene EPBD-richtlijn volledig gewijd aan de verplichte uitrol van zonnepanelen. Concreet moeten installaties voor zonne-energie worden gerealiseerd – mits de gebouwen technisch geschikt zijn en het economisch en functioneel haalbaar is – in de volgende gevallen:
- uiterlijk op 31 december 2026: op alle nieuwe openbare en niet voor bewoning bestemde gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 250 vierkante meter;
- uiterlijk op 31 december 2027: op alle bestaande openbare gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 2.000 vierkante meter;
- uiterlijk op 31 december 2028: op alle bestaande openbare gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 750 vierkante meter;
- uiterlijk op 31 december 2030: op alle bestaande openbare gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 250 vierkante meter;
- uiterlijk op 31 december 2027: op bestaande niet voor bewoning bestemde gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 500 vierkante meter, indien het gebouw een ingrijpende renovatie ondergaat of een actie waarvoor een vergunning vereist is voor de renovatie van gebouwen, werkzaamheden aan het dak of de installatie van een technisch bouwsysteem;
- uiterlijk op 31 december 2029: op alle nieuwe woongebouwen en alle nieuwe overdekte parkeerplaatsen naast de woongebouwen.
Europese koepel blij
Jan Osenberg, senior beleidsadviseur bij de Europese koepelorganisatie SolarPower Europe, is blij. ‘Het Europees Parlement zorgt door de EU Solar Standard aan te nemen voor een enorme mijlpaal bij het versnellen van de uitrol van hernieuwbare energie. Deze norm voor zonne-energie legt de macht in handen van de burgers en zal de energietransitie laten plaatsvinden op de plekken waar we slapen, werken en wonen.’