De Vlaamse netbeheerder heeft bij 3 grote gebruikersgroepen de slimme meterdata onderzocht. Daarbij zijn gezinnen geselecteerd die zowel in 2022 als 2023 over een digitale meter beschikten en bij wie het elektriciteitsverbruik in kilowattuur per jaar niet grondig wijzigde.
5 tot 10 euro
In 2022 had een gemiddeld Vlaams gezin een piek van 3,89 kilowatt. Afgelopen jaar bedroeg diezelfde effectieve gemiddelde piek 3,86 kilowatt. Vooral de zogenaamde netefficiëntie is hier relevant: dit is de verhouding tussen het effectieve verbruik in kilowattuur en de hoogste piek in kilowatt per klant. Dit percentage leert Fluvius hoe efficiënt de klant het elektriciteitsnet gebruikt.
Voor een gemiddeld gezin spreekt de netbeheerder in 2023 van een netefficiëntieverbetering van 5,1 procent. Mogelijke redenen hiervoor zijn bewuste keuzes tijdens piekuren in de avond, zoals het vermijden van het gelijktijdig gebruik van huishoudelijke apparaten zoals een elektrische kookplaat, een droger en een vaatwasmachine. De lagere piek bezorgt de klant op jaarbasis een besparing op het nettarief van ongeveer 5 tot 10 euro. Grotere verbruikers – met een piek boven de 5 kilowatt – realiseerden een netefficiëntieverbetering van 13,6 procent, goed voor 20 tot 40 euro op jaarbasis. Klanten met een elektrische auto realiseerden een daling van de piek met gemiddeld 1,5 kilowatt, wat een jaarlijkse besparing van ongeveer 60 euro opleverde.
| Klantgroep | Aantal klanten | Efficiënter netgebruik |
| Verbruikspiek onder 3 kilowatt * | 254.372 | geen eenduidig beeld |
| Verbruikspiek tussen 3 en 5 kilowatt | 454.463 | 5,1 procent |
| Verbruikspiek boven 5 kilowatt | 207.529 | 13,6 procent |
* het merendeel van de klanten met een piek onder de 3 kilowatt in 2022 heeft in 2023 zowel een lichte stijging van de piek als van het verbruik genoteerd met grote verschillen op maandbasis.
1 miljoen meters
‘Als we alle beschikbare anonieme digitale meterdata uit 1 miljoen digitale meters van de Vlaamse gezinnen voor 2022 en 2023 met elkaar vergelijken, krijgen we ook een beeld over de totale impact van al die gezinnen op het Vlaamse elektriciteitsnet’, duidt Fluvius. ‘Die cijfers tonen aan dat alle gezinnen samen het net in 2023 in totaal 8,3 procent efficiënter gebruikten dan in 2022.’
Dit effect is volgens de netbeheerder belangrijk, omdat een efficiënter netgebruik extra investeringen in elektriciteitskabels en -cabines in het volgende decennium kan helpen beperken, wat de maatschappelijke kosten drukt. Fluvius hierover: ‘Het is echter nog te vroeg om het succes of de impact van het capaciteitstarief nu al aan deze eerste analyse af te meten.
Het nieuwe tarief moet vooral op langere termijn – bij steeds meer grootverbruikers van elektriciteit door warmtepompen en elektrische wagens – zijn nut gaan bewijzen.’
Zonnepanelen
Deze resultaten over het piekverbruik in 2023 mogen volgens Fluvius dan ook niet eenduidig aan een ‘capaciteitstariefeffect’ worden gelinkt. Er zijn meerdere factoren die een impact hebben op de verschuivingen qua piekverbruik: temperatuurswisselingen, het stijgend aantal zonnepanelen en de lagere elektriciteitsprijs in vergelijking met een jaar eerder.
‘Wanneer we die externe factoren uit de resultaten filteren, kunnen we voor dit eerste jaar alsnog 3,9 procent aan gewonnen netefficiëntie rechtstreeks aan het capaciteitstarief toeschrijven’, besluit Fluvius.
