Brandstof- en onderhoudskosten liggen stuk lager dan bij andere energiebronnen.
Meer windenergie betekent een minder gepeperde factuur, zegt Vlaams minister van Energie Freya Van den Bossche (sp.a) naar aanleiding van de boom in de Vlaamse windsector. Is dat wel zo en hoe komt dat?
De verdriedubbeling van het aantal nieuwe windturbines het afgelopen jaar in Vlaanderen (DM 9/1) moet ons wapenen tegen te dure olie- en gasprijzen. Volgens de Vlaamse WindEnergie Associatie (VWEA) is het tegen 2020 mogelijk 1.500 MW windvermogen te realiseren, goed voor een kwart van het elektriciteitsverbruik van alle Vlaamse gezinnen. Maar zal de consument hier echt bij gebaat zijn? Zeker sinds de perikelen met de zonnepanelen, waarvan al te hoge subsidies aan de consument doorgerekend bleken te worden, is er wantrouwen tegen nieuwe technologie voor groene stroom. Toch blijkt uit verschillende bronnen dat de minister het bij het rechte eind kan hebben. Zelfs oliegigant Exxon Mobile concludeert dat windenergie de meest profijtige keuze is in vergelijking met andere stroombronnen. Dat komt vooral omdat de fossiele brandstoffen niet alleen duurder worden, maar ook omdat ze onderhevig zijn aan een oplopende CO2-taks. Het Internationaal Energie Agentschap ziet een gelijkaardige evolutie. De kosten van energie uit wind liggen lager dan die uit kernenergie en een heel klein beetje hoger dan die uit steenkool en gas. Dat komt onder andere omdat voor windenergie de investeringen dan wel hoog zijn, maar de brandstofkosten altijd nul euro bedragen en ook de onderhoudskosten een pak lager uitvallen dan voor steenkool-, gas-, en kerncentrales, stelt het IEA. Samen met de CO2-taksen die er in de EU vanaf 2013 komen zijn brandstof en onderhoud allemaal zaken die worden doorgerekend aan de consument. Nu al is in 2010 in de EU 6 miljard euro uitgespaard aan brandstof dankzij windenergie, zo meldt de EU-commissaris voor Energie Günther Oettinger. “Tegen 2020 zal dat 25,3 miljard euro zijn. Eenmaal geïnstalleerd is windenergie goedkoper, zo zien we. Op de duur zal de consument dat merken”, zegt Peter Sennekamp van de European Wind Association. Nu al ziet consultancybureau Pöyry AS dat in Duitsland, Denemarken en België de stroomprijs met 3 tot 23 euro per megawatt-uur daalt naarmate er meer windenergie voorhanden is. “Op dagen dat het hard waait, zakt de prijs op de kortetermijnhandel voor de groothandel”, bevestigt Chris Derde van de Vlaamse Windenergie Associatie. Sennekamp: “Die evolutie is niet tegen te houden. Niet alleen stijgt de marktprijs van olie en gas permanent, de EU stuurt de markt zodanig dat de vuile stroom duurder en de groene goedkoper wordt. De consument betaalt een deeltje van de opstartkosten, maar dat zou maar enkele procenten van de factuur mogen zijn. Als onze factuur stijgt, ligt het meer aan de duurdere fossiele bronnen. Steenkool, stookolie en gas worden duurder en wellicht ook kernenergie omdat sinds Fukushima de veiligheidsmaatregelen voor kerncentrales duurder zijn.” Maar wat met de subsidies, die aanvankelijk dienen om de nieuwe groene technologie op de rails te krijgen? In ons land bedraagt de steun voor windturbines in zee, de duurste vorm van windenergie, in 2016 ongeveer 800 miljoen euro. Per gemiddeld gezin betekent dat dat die steun voor wind van op zee ongeveer 4 procent van hun factuur bedraagt. In Vlaanderen is die toekomstprojectie er nog niet maar bedroeg de steun in 2010 ongeveer 42 miljoen euro, zegt Lieven Vanlieshout van het Vlaams Energie Agentschap. “Op Vlaams niveau wordt het subsidiebeleid nu verfijnd om zeker uitwassen te vermijden.” Onderzoek van economisch persagentschap Bloomberg New Energy Finance leert dat tussen 1984 en 2011 de kosten voor windturbines meer dan gehalveerd zijn en de onderhoudskosten vijf keer minder zijn geworden. De komende vier jaar zal de prijs van stroom uit windturbines op land met nog 12 procent dalen omdat die kostenefficiëntie blijft toenemen. Nu al leveren de beste windturbineparken stroom tegen de prijs van stroom uit klassieke brandstoffen. Tegen 2016 zullen alle gemiddelde parken dat kunnen.