In een nieuw onderzoeksrapport stelt EMBER dat 11 van 26 nationale toekomstplannen voor het stroomnet gebaseerd zijn op verouderde doelstellingen voor wind- en zonne-energie, met als gevolg dat elektriciteitsnetwerken worden ontworpen op basis van scenario’s met meer dan 200 gigawatt te weinig vermogen aan zonnepanelen dan voorzien in de marktprognoses.
Nieuwe realiteit
De onderzoekers van EMBER hebben de huidige staat en toekomstige ontwikkelingen van nationale elektriciteitsnetten in 35 Europese landen geanalyseerd. Daarbij is beoordeeld of de stroomnetten klaar zijn om te voldoen aan de behoeften van de energiesector voor de energietransitie.
De investeringen in stroomnetwerken moeten wat de onderzoekers betreft in heel Europa worden opgevoerd en de planningsprocessen moeten volledig worden afgestemd op de ‘nieuwe realiteit’ van de energietransitie.
Niet in de pas
Omdat de geplande netontwikkelingen in een aantal landen niet in de pas lopen met de realiteit van de energietransitie, bestaat volgens EMBER het risico met zich mee dat de netwerkinvesteringen ontoereikend zullen zijn om de 2030-ambities op het gebied van energiezekerheid en klimaat waar te maken.
EMBER pleit voor snelle actie, vooral omdat de ontwikkeling van de elektriciteitsnetwerken veel meer tijd in beslag neemt dan de uitrol van wind- en zonne-energie.
Gebrek aan afstemming
Zonne-energie heeft hier volgens EMBER het meest onder de situatie te lijden, met een onderschatting van de capaciteit van in totaal 60 gigawatt in de 11 landen. Dit lijkt, aldus de onderzoekers, vooral een gevolg te zijn van het feit dat het planningsproces van het elektriciteitsnet achterloopt op de actualisering van het energiebeleid.
19 van de 23 onderzochte nationale plannen voor het stroomnet onderschatten de uitrol van zonne-energie die wordt verwacht in het business-as-usual scenario van SolarPower Europe, met in totaal 205 gigawatt pv tegen 2030. Windenergie wordt in 10 van de 31 onderzochte plannen onderschat, met in totaal 17 gigawatt vermogen. Deze discrepanties impliceren volgens de analisten dat de netcongestie op korte termijn kan verergeren, omdat de elektriciteitsnetwerken slecht zijn uitgerust om de snel groeiende hoeveelheid hernieuwbare-energieopwekinstallaties te faciliteren.
Niet veroorloven
‘We kunnen het ons niet veroorloven om stroomnetwerken over het hoofd te zien’, stelt Elisabeth Cremona, analist energie- en klimaatgegevens bij Ember. ‘Als de plannen niet worden geactualiseerd, dreigen ze de energietransitie van Europa af te remmen. Ervoor zorgen dat zonne- en windenergie daadwerkelijk op het elektriciteitsnet kan worden aangesloten, is net zo belangrijk als de zonnepanelen en windturbines zelf. Er is geen overgang zonder transmissie.’
